جزیره قشم، یکی از جزایر زیبای ایران در خلیج فارس است که با جاذبه‌های طبیعی خیره‌کننده و میراث فرهنگی و تاریخی بی‌نظیرش مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی قرار دارد. شناور بودن در آب های آبی جذاب این جزیره، کوه‌های با ارتفاعات بالا، صخره‌های طبیعی، شن‌های رنگی و ساحل‌های زیبا، جزایر کوچک و پارک ملی ها، از جمله جاذبه های گردشگری محبوب این جزیره هستند. در جزیره قشم، میراث فرهنگی و تاریخی نیز بسیار ارزشمند است. قلعه‌های قدیمی، آثار باستانی، مساجد و مراکز خرید، از جمله مکان‌هایی هستند که گردشگران می‌توانند از آنها بازدید کنند. در کل، جزیره قشم با ترکیبی از زیبایی طبیعی، فرهنگ و تاریخ، به عنوان یکی از بهترین مقصدهای گردشگری در ایران شناخته شده است. با این حال، برای بدست آوردن کامل‌ترین تجربه از جاذبه‌های توریستی قشم، بهتر است که برنامه‌ریزی مناسبی برای سفر خود به این جزیره داشته باشید.
دره ستارگان:
یکی از زیباترین مناظر طبیعی قشم است. این دره در جنوب جزیره قشم و در بین کوه های سنگی و بیابان های شنی قرار دارد. دره ستارگان به دلیل داشتن آسمان شب واضح و خلوت، شدیداً برای تماشای آسمان شب و ستارگان پیشنهاد می شود. در دره ستارگان در شب با چشمان خود به سمت آسمان بالا نگاه کنید و از دیدن نور ستارگان روی صفحه آسمان لذت ببرید. این منظره جذاب و زیبا در ذهن شما به خاطر خواهد ماند و همیشه از این لحظات خاطره‌ای شیرین خواهید داشت.
به طور کلی، تشکیل دره‌های سنگی همیشه یک فرایند طولانی و پیچیده است. دره ستارگان نیز همانند بسیاری از دره‌های سنگی دیگر، بر اثر فرایند سایش و جریان آب در طی چندین میلیون سال شکل گرفته است. قدمت این دره به دوره زمین‌شناسى سنوزوئیک در حدود دو میلیون سال قبل می‌رسد. اشکال هندسی دره ستارگان از جنس ماسه، سنگ و سیمان آهکی است. به علاوه، دره ستارگان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود، از نور گیری طبیعی ستارگان در شب بهره می‌برد و از غروب تا طلوع، در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نمی‌گیرد. در نتیجه، شب های بسیار تاریک و بدون نور پرتوهای شهاب‌سنگ‌ها و دیگر سیارات را به شکل واضحی نشان می‌دهد.
دره ستارگان از پرطرفدارترین ژئوسایت‌ها در ژئوپارک قشم و ثبت شده در میراث جهانی یونسکو است که مردم محلی به آن، «استاله کفته» یا «استار افتیده» به‌معنای «ستاره افتاده» می‌گویند. در واقع بومی‌های این منطقه معتقدند که برخورد یک ستاره (شهاب سنگ) به زمین، باعث پرتاب‌شدن سنگ و خاک به هوا شده که در نتیجه آن این دره شکل گرفته است و به همین دلیل آن را ستاره افتاده نامیده‌اند.
زمان بازدید: در نیمه اول از ساعت هشت صبح تا هفت عصر و نیمه دوم سال از هشت صبح تا هشت شب
آدرس: جزیره قشم، روستای برکه خلف
تنگه چاهکوه:
تنگه چاهکوه با بیش از ۱۰۰ متر عمق و ۲۰۰ متر عرض یکی از بزرگترین تنگه های قشم است. تنگه چاهکوه جاذبه‌ای طبیعی و خارق‌العاده در منطقه‌ای به نام شهاب است که در ۷۰ کیلومتری قشم و نزدیک به روستای چاهوی شرقی واقع شده است. آب های آن به رنگ آبی فریبنده ای بوده و دارای صخره‌هایی است که در طول زمان به طور شگفت‌انگیزی فرسایش یافته و ظاهری به خود گرفته‌اند که فقط در چند نقطه محدود جهان می‌توان شبیه آن را مشاهده کرد. صخره‌های آهکی این منطقه با وزش بادهای تند و جاری شدن آب، طی میلیون‌ها سال، ظاهر کنونی خود را به دست آورده‌اند.
زمان بازدید از تنگه چاهکوه از ساعت ۸ تا ۱۷ است. به‌دلیل دیواره‌های بلند تنگه نباید دیدن از آن را به ساعات پایانی روز موکول کرد؛ زیرا فضای تنگه زود تاریک می‌شود. مدت زمان تقریبی بازدید از تنگه حدود سه ساعت است. از تفریحات اصلی سفر به تنگه چاهکوه عکاسی است. دیواره‌های بلند تنگه چاهکوه پر از حفره‌های طبیعی و برای سنگ‌نوردی بسیار مناسب هستند. تماشای آسمان پاک و پرستاره در منطقه چاهکوه از دیگر تفریحات آن محسوب می‌شود. همچنین جاذبه‌های طبیعی فراوانی در نزدیکی تنگه چاهکوه وجود دارد که می‌توان به جنگل حرا، جزایر ناز، غار نمکدان و دره ستارگان اشاره کرد.
جنگل حرا(مانگرو):
یکی از زیباترین مناطق طبیعی جزیره قشم و یکی از پنج جنگل ملی در ایران است. این جنگل به دلیل کیفیت بالای هوا و آب در منطقه، زیبایی های خیره کننده و مواظبت ویژه مقامات جزیره، از پوشش گیاهی فراوانی همراه با تنوع بالای جانوری برخوردار است. پوشش گیاهی این جنگل‌ها را درختان «حرا» و «چندل» تشکیل می‌دهند. این درختان زیبا زمان جزر دریا، از آب بیرون می‌آیند و با مد دریا تا نیمه در آب فرو می‌روند. آب‌وهوای استوایی این مناطق نیز مزید بر علت شده است تا درختان حرا رشد خوبی داشته باشند. علاوه بر گیاهان، جنگل حرا دارای یک پوشش جانوری بسیار متنوع است. این جنگل شامل چندین گونه از پستانداران، پرندگان، پستانداران دریایی و حشرات است. برخی از جانورانی که در این جنگل زندگی می کنند، شامل حواصیل بزرگ، حواصیل هندی، کفچه نوک تیز، گیلانشاه، سلیم خاکستری، کاکائی و آبزیان و دوزیستانی نظیر انواع مارهای دریایی و ماهی‌ها و همین طور لاک‌پشت‌ها می باشند. پوشش طبیعی و جانوری جنگل حرا به دلیل مساحت بالای آن، قابل توجه است. این جنگل با بیش از ۸۵۶۸۶ هکتار مساحت، یکی از بزرگترین مناطق حفاظت شده جزیره قشم است. در کل، جنگل حرا با پوشش گیاهی و جانوری غنی، زیبایی طبیعی فراوان و موقعیت استراتژیک خود در جزیره قشم، یکی از مهمترین مناطق گردشگری این جزیره است. برای تماشای جنگل حرا باید به اسکله روستای طبل، بندر لافت یا اسکله سهیلی بروید و از آنجا سوار قایق شوید و به دل جنگل بزنید. بهترین زمان سفر به جنگل حرا اواخر پاییز، زمستان یا اوایل بهار است.
آدرس جنگل حرا: استان هرمزگان، جزیره قشم، شهرک جدید گورزین، جاده جنگل حرا
غار نمکدان قشم:
که با نام‌های غار نمکی 3N، غار نمک قشم و غار سه مرد برهنه نیز شناخته می‌شود، مجموعه‌ای شگفت از قندیل‌های نمکی، استلاکتیت‌ها و استلاگمیت‌ها دیدنی و دیگر سازه‌های جذاب نمکی را به نمایش می‌گذارد. این غار در آغوش گنبد نمکی قشم قرار دارد و دارای ۶.۴ کیلومتر طول است. با ۹۰ کیلومتر فاصله از قشم، این غار یکی از پربازدیدترین جاهای دیدنی قشم به شمار می‌آید. بر اساس تحقیقات، سن نمک‌های این غار به دوره پیش از کامبرین مربوط می‌شود و با این اوصاف بیش از ۵۷۰ سال عمر دارند.
غار نمکدان قشم چندین تالار را در خود جای می‌دهد که ابعاد آنها متفاوت است. اولین تالار این غار با ورودی آن حدود ۶۷۰ متر فاصله دارد. پهنای متوسط غار نیز پنج متر است. نمک موجود در غار نمکدان از بهترین نوع نمک خوراکی است و در ترکیبات آن عناصر دیگری مانند منیزیم نیز وجود دارد. همین موضوع باعث می‌شود نمک موجود در محل را نمک طبی نیز معرفی کنند و این نمک می‌تواند مورد استفاده ورزشکاران حرفه‌ای قرار گیرد. همچنین به‌دلیل نمک و مواد موجود در این محل، غار نمکدان مکانی مناسب برای بیماران تنفسی و مبتلا به‌آسم است و حضور در آن می‌تواند در بهبود بیماری آنها موثر باشد. به‌دلیل هوای گرم‌و‌شرجی در جنوب کشور، بهترین زمان سفر به قشم، از اواسط پاییز تا اواسط بهار است.
فاصله غار نمکدان قشم تا تنگه چاهکوه: ۴۴ کیلومتر
فاصله غار نمکدان قشم تا جنگل حرا: ۵۳ کیلومتر
فاصله غار نمکدان قشم تا بام قشم: ۲۸ کیلومتر
قلعه پرتغالی‌ها:
در سال ۱۵۰۷ میلادی به فرمان آلفونسو آلبرکرک، دریانورد پرتغالی در جزیره قشم احداث شد. این قلعه در سال ۸۷ توسط احسان یغمایی از زیر خاک بیرون آورده شد. قلعه پرتغالی‌های قشم شامل بخش‌هایی نظیر انبارهای اسلحه، آب‌انبار بزرگ، اتاق‌های سرباز خانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار می‌شود. در آبان ۱۳۸۷ در پی حفاری‌های شرکت برق در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی‌ها، تونل قدیمی متصل به قلعه پرتغالی‌های قشم کشف شد. این تونل راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین مکان نگهداری مهمات نظامی آنان بوده است. تونل زیرزمینی قلعه پرتغالی‌های قشم تا محدوده میدان سعدی شهر قشم به طول حدود سه کیلومتر ادامه دارد. گفته می‌شود تونل مذکور بر اساس برخی روایات، از قلعه پرتغالی‌ها در شهر قشم تا غارهای خربس (در ۱۵ کیلومتری جنوب شهر قشم) ادامه دارد. ساعات بازدید قلعه پرتغالی‌های قشم از ۸ صبح آغاز می‌شود تا ۶ عصر ادامه می‌یابد.
دره تندیس‌ها :
در مرکز جزیره قشم به‌سمت غرب در استان هرمزگان قرار دارد و در فاصله ۵٫۵ کیلومتری جنوب غربی روستای طبل واقع شده است. بر اساس تحقیقات زمین‌شناسی، قدمت دره تندیس‌ها به حدود دو میلیون سال قبل بازمی‌گردد. گفته می‌شود که تقریبا از ۵۰ هزار سال قبل از جزیره قشم از آب بیرون آمده است. دلیل نام‌گذاری دره تندیس‌ها یا دره مجسمه‌ها به این نام، وجود سنگ‌هایی با اشکال مختلف در این دره است؛ سنگ‌هایی که برخی از آنها شکل انسان و برخی دیگر شبیه به حیواناتی چون مرغ، خروس، سر گوسفند و حتی سر اژدها هستند. دره تندیس‌ها روزگاری بستر دریا بوده است و انواع ماهی‌ها، نرم‌تنان و آبزیان لای این شکاف‌ها زندگی می‌کرده‌اند. سراسر خاک دره تندیس‌ها پر از صدف‌های دوکفه‌ای است که از گذشته بجا مانده و در برخی نقاط به‌صورت توده‌ای جمع شده‌اند. قبل از رفتن به دره تندیس‌ها حتما آب و هوا را چک کنید. به‌دلیل موقعیت جغرافیایی دره، بعد از بارندگی، برخی نقاط چسبنده و تبدیل به باتلاق می‌شوند و خطر مرگ دارند.
سد گوران:
در نزدیکی روستای گوران، جاده طبل – باسعید قرار دارد و قدمت آن به دوره پهلوی بازمی‌گردد؛ اما طبق یافته‌های باستان‌شناسان نخستین پی‌ریزی آن مربوط به دوره هخامنشیان و تاج سد مربوط به دوره ساسانیان می‌شوند. این اثر به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گفته می‌شود نام گوران از کلمه گبران گرفته شده است و این روستا به احتمال زیاد محل سکونت زرتشتیان بوده است. کارگاه لنج‌سازی گوران از دیگر دیدنیهای روستای گوران در نزدیکی سد است که بهتر است بازدید از آن را از دست ندهید. کارگاه لنج سازی جزیره قشم در نزدیکی بندر گوران، لافت و نزدیکی شهر صنعتی کاوه واقع شده است و از جالب‌ترین جاذبه‌های جزیره به شمار می‌رود. کارگاه لنج سازی قشم با نام‌های کارگاه لنج سازی بندر لافت، کارگاه لنج سازی بندر گوران و موزه باز دریانوردی سنتی گوران شناخته می‌شود. هدف از تاسیس موزه باز لنج سازی گوران قشم آشنایی با دانش دریانوردی، لنج سازی و آموزش شیوه‌های صید و صیادی است. نیمه دوم سال و ابتدای بهار بهترین زمان سفر به قشم و بازدید از کارگاه لنج سازی است. برای بازدید از کارگاه لنج سازی گوران ساعت مشخصی وجود ندارد؛ اما کارگاه‌ها معمولا از صبح تا عصر فعال هستند. بهترین زمان بازدید از کارگاه لنج سازی هنگام ظهر است؛ درست زمانی که کارگران در حال استراحت هستند.
چاه‌های تلا :
یکی از نمونه‌های خلاقانه معماری برای ذخیره آب باران هستند و از جاذبه های گردشگری استان هرمزگان در قشم به شمار می‌روند. نام چاه تلا به دو صورت تلفظ می‌شود. نخست تلا یا «تلاو» که از دو بخش تل به معنی «پشته» و «او» به معنی آب تشکیل شده است و درمجموع «حجمی از آب» معنی می‌دهد و دوم، طلا که به‌دلیل ارزش زیاد آب در اقلیم منطقه لافت، این نام برگزیده شده است. چاه‌های بندر لافت و تل آب نام‌های دیگر این چاه‌ها هستند. از تعداد ۳۶۶ چاه تلا امروز ۲۶۶ چاه پر شده و تنها ۱۰۰ چاه باقی مانده است.
روستای لافت:
فاصله جزیره قشم از بندرعباس حدود ۲۰ کیلومتر است. قشم ۱۳۰ کیلومتر درازا و ۱۰ تا ۳۰ کیلومتر پهنا دارد. زمانی به سراسر جزیره قشم لافت می‌گفتند. «لافت کهنه» و «لافت جدید» نام دو روستا در ۵۸ کیلومتری شهر قشم هستند. امروزه لافت کهنه سکنه‌ای ندارد؛ اما لافت جدید آباد است. کلمه لافت به معنی لاک و مهر بوده و وجه تسمیه آن بسته بودن راه، از قشم به‌سمت لافت است.
هسته مرکزی روستای لافت حول چاه‌های تلا و در امتداد خط ساحلی شکل گرفته و در حد فاصله کنار دریا و دامنه تپههای کم‌ارتفاع، در جهت شمال به جنوب گسترش یافته است. لافت دارای بافت یک‌پارچه و پیوسته است. بندر تاریخی لافت در ۶۰ کیلومتری شمال غربی قشم و در پیش‌آمدگی خشکی شمالی جزیره قشم قرار دارد.
دیدنی‌ترین مناظری که در روستای لافت انتظار مسافران را می‌کشد معماری بی‌نظیر خانه‌ها و بادگیرهای آن است. خانه‌های روستای لافت به‌دلیل وزش مداوم بادهای موسمی به این بادگیرها مجهز شده‌اند. بادگیر دو طرفه و چهار طرفه دو مدل اصلی بادگیرهای لافت هستند و در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند. وظیفه بادگیرها تهویه هوا در نقاط گرمسیر و خنک کردن هوای خانه است. همه بادگیرهای روستای لافت در دو جبهه قرار دارند و از نظر فناوری تهویه هوا در نقاط گرمسیری بی‌نظیر هستند. رنگ سفید نمای خانه‌های لافت از زیبایی‌های این منطقه است.
غار خربس:
که قدمت آن به دوره مادها می‌رسد، دنباله‌های چین‌خوردگی‌های رشته کوه‌های زاگرس است. این غار معماری عجیب و مرموزی دارد و دورادور آن را تپههای مرجانی کوتاه و بلند فراگرفته است. ارتفاع دیواره‌های صخره‌ای غار خربس ۲۰ تا ۳۰ متر است. دلیل شکل‌گیری این غارها به فروکش آب دریا درون کوه و ایجاد حفره‌های تودرتو برمی‌گردد. همچنین در گذر زمان نیز مردم شکل خاصی به آن بخشیده‌اند و کنده کاری‌هایی روی آن انجام داده‌اند. نظرات متفاوتی درباره کاربری غار خربس وجود دارد که طبق آنها کاربری غار را پرستشگاه میترا، استودان(محل نگهداری استخوان مردگان در آیین زرتشت) و پناهگاه مردم در زمان هجوم دزدان دریایی می‌دانند.
ساحل نقره‌ای:
از سواحل معروف جنوب کشور و جاهای دیدنی هرمزگان است که در قسمت شمال غربی جزیره هنگام قرار دارد. زیبایی‌های این ساحل چشم هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کنند. در این ساحل زمین با شن‌های مشکی و نقره‌ای فرش شده است. به‌دلیل خارج کردن شن‌های ساحل نقره‌ای از منطقه توسط گردشگران و برای جلوگیری از نابودی همیشگی این جاذبه دیدنی و طبیعی، اجازه ورود گردشگر به ساحل یا پیاده شدن گردشگران در آن داده نمی‌شود. مسافران می‌توانند فقط از دور و سوار بر لنج یا کشتی، ساحل را تماشا کنند.
